“Alkol” kelimesi günlük dilde çoğu zaman içki anlamında kullanılır. Oysa kimyada alkol, çok daha geniş ve teknik bir kavramdır. Bu kavramın yanlış anlaşılması, bazı kimyasal maddelerin gereksiz yere haram kabul edilmesine ya da tam tersi şekilde hafife alınmasına yol açabilmektedir.
Bu yazıda; kimyada alkol ailesinin ne olduğunu, hangi alkollerin İslam dinine göre sarhoşluk vermesi sebebiyle haram kabul edildiğini ve hangi alkollerin bu kapsamda değerlendirilmediğini net bir şekilde ele alacağız.
Kimyada Alkol Kavramı
Kimyada alkoller, yapılarında hidroksil grubu (-OH) bulunan organik bileşiklerdir. Genel yapıları R–OH şeklinde ifade edilir. Buradaki “R”, karbon ve hidrojenden oluşan organik bir zinciri temsil eder.
Bu tanım yalnızca kimyasal yapıya dayanır; maddenin içilip içilmediği, sarhoşluk verip vermediği veya dini hükmüyle ilgili bir anlam taşımaz. Bu nedenle içkilerde bulunan alkoller ile kozmetik, ilaç veya endüstride kullanılan alkoller kimyasal olarak aynı aile içinde yer alabilir.
İslam’a Göre Haram Olan Alkoller: Sarhoşluk Verenler
İslam dininde haram kılınan şey “alkol” kelimesi değil, sarhoşluk (iskâr) özelliğidir. Temel ölçü, maddenin insan aklını örtmesi ve sarhoşluk vermesidir.
Etanol (Etil Alkol)
Etanol, alkollü içkilerin tamamında bulunan ve sarhoşluk etkisinden sorumlu olan ana maddedir. Merkezi sinir sistemini baskılar, bilinç kaybına ve bağımlılığa yol açar. Az miktarı dahi sarhoşluk potansiyeli taşıdığı için İslam’a göre haram kabul edilir.
Bu nedenle şarap, bira, rakı, votka gibi içkilerde bulunan ve içilmek amacıyla kullanılan etanol kesin olarak haramdır.
Kimyadaki Diğer Alkoller Neden Haram Değildir?
Kimyadaki her alkol sarhoşluk vermez. Birçok alkol türü içilemez, hatta son derece zehirlidir. Bu tür maddeler İslam fıkhında “sarhoş edici içki” anlamına gelen hamr kapsamına girmez.
Metanol (Metil Alkol)
Metanol son derece zehirli bir maddedir. İçildiğinde sarhoşluk değil; körlük ve ölüm gibi ağır sonuçlara yol açar. İçki olarak tüketilmesi mümkün olmadığı için haramlığı, sarhoşluk değil, zehir olmasından kaynaklanır.
Helal Kabul Edilen Alkoller ve Kullanım Alanları
Aşağıdaki alkoller sarhoşluk vermez, içki olarak kullanılmaz ve teknik amaçlara hizmet eder. Bu nedenle İslam âlimlerinin büyük çoğunluğu tarafından helal kabul edilir:
- Gliserol (Gliserin): Gıda, ilaç ve kozmetikte nem tutucu olarak kullanılır, sarhoşluk vermez.
- Propilen Glikol: İlaç ve gıda katkı maddesi olarak kullanılır, etanol gibi davranmaz.
- Setil ve Stearil Alkol: Kremler ve merhemlerde kullanılan yağ benzeri alkollerdir, içkiyle ilgileri yoktur.
Bu maddelere “alkol” denmesi yalnızca kimyasal sınıflandırmadan kaynaklanır ve dini hüküm ifade etmez.
Sonuç: Kimyasal İsim Değil, Etki Esastır
İslam’da helal ve haram ayrımı yapılırken maddenin adı değil, insan üzerindeki etkisi esas alınır. Sarhoşluk veren alkoller haramdır; sarhoşlukla ilgisi olmayan ve teknik amaçlarla kullanılan alkoller ise helal kabul edilir.
Bu ayrımın doğru anlaşılması, hem bilimsel hem de dini açıdan önemli yanlışların önüne geçilmesini sağlar.
Dinimizce caiz olmayan alkol türlerini içeren hiçbir ürüne GİMDES sertifikası verilmez ve bu tür ürünlerin sitemizde satışı yapılmamaktadır.
